จัดฟัน

การจัดฟัน เป็นการรักษาเพื่อให้มีการสบฟันที่ดีขึ้น เพื่อการบดเคี้ยวอาหารที่มีประสิทธิภาพ รวมทั้งลดอัตรเสี่ยงในการเกิดฟันผุหรือโรคเหงือกอันเนื่องมาจากความลำบากในการทำความสะอาดฟันและเหงือก ในบริเวณที่ฟันเรียงตัวผิดปกติหลีกเลี่ยงการเกิดการสึกของฟันที่ผิดปกติจาการเรียงฟันหรือสบฟันที่ไม่เหมาะ สม. การจัดฟัน สามารถแก้ไขปัญหาฟันไม่สวย ฟันหน้ายื่น ฟันซ้อน ฟันเก ยิ้มไม่มั่นใจ กัดฟันไม่ได้ ให้หมดไปได้  ปัจจุบันการจัดฟันมีราคาที่ค่อนข้างหลากหลาย สามารถเลือกชนิดเครื่องมือได้ตามความเหมาะสมตามไลฟ์สไตล์ของแต่ละบุคคล. นอกจากนี้ยังอาจช่วยส่งเสริมบุคลิกภาพจากการที่มีฟันเรียงกันสวยงาม ทำให้พูดหรือยิ้มได้อย่างมั่นใจยิ่งขึ้น
 
ประเภทของเครื่องมือจัดฟัน
ปัจจุบันเครื่องมือจัดฟันมีหลากหลายประเภท แตกต่างกันที่วัสดุหรือลักษณะการติดเครื่องมือจัดฟันลงบนฟัน ซึ่งการเลือกใช้ก็อาจขึ้นอยู่กับข้อคำนึงด้านความสวยงาม ราคาค่าใช้จ่าย และความเสี่ยงต่อการแพ้วัสดุจัดฟันที่ใช้ โดยลักษณะของเครื่องมือจัดฟันอาจแบ่งเป็นประเภทดังต่อไปนี้
▪          เครื่องมือจัดฟันแบบโลหะ (Metal Braces) เป็นวิธีการจัดฟันที่นิยมใช้กันมากที่สุด โดยจะใช้กาวพิเศษสำหรับจัดฟันยึดติดแบร็คเก็ตที่เป็นโลหะลงบนฟันแต่ละซี่ แล้วใส่ลวดไปตามแบร็คเก็ตนี้ สุดท้ายใช้ห่วงยางเล็ก ๆ ที่ยืดหยุ่นได้ติดเพื่อป้องกันไม่ให้ลวดจัดฟันหลุด เครื่องมือที่ติดลงไปบนฟันนี้จะกดให้ฟันเคลื่อนตัวไปในทิศทางที่ต้องการทีละนิด



▪          เครื่องมือจัดฟันแบบสีเหมือนฟัน (Ceramic Braces) ด้วยการใช้แบร็คเก็ตและลวดที่มีสีกลมกลืนกับฟันทำจากเซรามิก ประกอบกับยางรัดฟันที่มีสีใส ส่งผลให้ฟันมีความสวยงามมากกว่า เนื่องจากสังเกตเห็นถึงการจัดฟันได้ยาก แต่ข้อเสียของเครื่องมือจัดฟันแบบเซรามิกก็คือมีความคงทนน้อยกว่าชนิดแรก จึงง่ายต่อการแตกหัก
▪          เครื่องมือจัดฟันแบบไม่ต้องรัดยาง (Self-ligating) เป็นการใช้เครื่องมือติดฟันแบบที่ไม่จำเป็นต้องใช้ยางรัดเพื่อยึดลวดไว้ ผู้ที่จัดฟันชนิดนี้จะไม่จำเป็นต้องเปลี่ยนยางทุก ๆ เดือนอย่างการจัดฟันแบบใช้ยางยึด

 
 
▪          เครื่องมือจัดฟันแบบใส (Clear Aligners) วัสดุที่ใช้ทำเครื่องมือสำหรับการจัดฟันชนิดนี้เป็นพลาสติกแบบใส รูปร่างพอดีสำหรับใส่ครอบฟันไว้ โดยไม่จำเป็นต้องใช้แบร็คเก็ตหรือลวดยึดติดบนฟัน แต่ต้องไปพบทันตแพทย์เพื่อเปลี่ยนเครื่องมือทุก ๆ 2-3 สัปดาห์
การจัดฟันแบบใสเป็นการจัดฟันที่ผู้จัดฟันจะค่อนข้างรู้สึกสบายในขณะที่ใส่เครื่องมือ แต่ก็มีข้อจำกัดตรงที่การหมุนหรือเอียงฟันเป็นไปตามทิศทางของเครื่องมือเท่านั้น ในขณะที่เครื่องมือจัดฟันแบบติดลงบนฟันจะทำให้เกิดการเคลื่อนไหวหรือขยับเรียงตัวของฟันได้ทุกทิศทางตามต้องการ


 
▪          เครื่องมือจัดฟันแบบถอดได้ (Removable Appliance) มักใช้ในการจัดฟันระยะที่ 1 ของเด็กที่ยังไม่พร้อมสำหรับการจัดฟันด้วยการติดเครื่องมือชนิดอื่น โดยจะช่วยปรับฟันบนด้านหน้าที่ยื่นผิดปกติด้วยการติดเครื่องมือนี้ หรือขยับฟันที่ขากรรไกรล่าง ส่งผลให้ฟันและขากรรไกรขยับตัวอยู่ในตำแหน่งที่ดีขึ้น
นอกเหนือจากการใช้เครื่องมือจัดฟันเหล่านี้ คนไข้บางรายที่ขากรรไกรบนหรือขากรรไกรล่างยื่นออกมาจนการสบของฟันไม่เท่ากัน ก็อาจจำเป็นต้องใช้การผ่าตัดศัลยกรรมเพิ่มเติม เพื่อให้การรักษาได้ผลดียิ่งขึ้น 



การใส่รีเทนเนอร์ หลังจากการจัดฟันสำเร็จเรียบร้อยจนฟันเรียงตัวสวยงาม อุปกรณ์ต่าง ๆ ก็ถูกถอดออกไป แต่ฟันที่เพิ่งเข้ารูปใหม่ ๆ นี้ยังไม่มั่นคงและสามารถเคลื่อนย้ายกลับไปไม่เป็นระเบียบอย่างเดิม จึงจำเป็นต้องใช้อุปกรณ์ที่ทำขึ้นจากพลาสติกล้วนหรือพลาสติกพร้อมลวดยึดฟันที่เรียกว่ารีเทนเนอร์ คงรูปตำแหน่งฟันที่เป็นระเบียบนั้นไว้ รีเทนเนอร์นี้มีทั้งชนิดที่สามารถถอดออกได้และยึดติดกับฟัน แต่ในบางรายทันตแพทย์จัดฟันอาจให้ใช้ทั้ง 2 ชนิดประกอบกัน
ระยะเวลาของการใส่รีเทนเนอร์ขึ้นอยู่กับการพิจารณาของแพทย์ ทันตแพทย์จัดฟันบางคนอาจแนะนำให้ใส่ตลอดเวลาในช่วง 6 เดือนแรกหลังจากจัดฟันเสร็จ จากนั้นจึงใส่เฉพาะตอนนอนอีกหลาย ๆ ปี หรืออาจต้องใส่ไปเรื่อย ๆ เพื่อคงให้ฟันเรียงตัวสวยงาม
นอกจากการดูแลรักษาโดยแพทย์ ผู้ที่จัดฟันเองก็ต้องมีวินัยและปฏิบัติตามคำแนะนำเพื่อให้ผลการจัดฟันเป็นไปตามที่วางไว้ ไม่ต้องเสียเวลานานขึ้น โดยเฉพาะในช่วงของการใส่รีเทนเนอร์ที่มีความสำคัญมาก เพราะหากไม่ใส่อย่างสม่ำเสมอ ฟันอาจเคลื่อนตัวกลับไปเกเหมือนเดิม จนทำให้ผลการจัดฟันทั้งหมดที่ทำมาสูญเปล่า

ทันตแพทย์
ผู้ดูแล

หมอฝน

Short Description